Tibia (Kaval kemiği)

Fonksiyonlar

• Ayakta dururken veya herhangi bir aktivite sırasında vücut ağırlığını destekleyin.
• Yürüme, koşma, atlama gibi hareketler sırasında bacağın kaldıraç görevi görmesi.

Anatomi – Tibia’nın parçaları

Proksimal ve distal olmak üzere iki ucu ve arada bir şaftı olan uzun bir kemiktir. Dizin yan tarafında kalan kısma proksimal tibia, ayağın yan tarafında kalan kısma ise distal tibia denir.

Proksimal Tibia ve Kemikli Simgesel Noktaları

Bahsedildiği gibi proksimal tibia, kemiğin üst ucunu ifade eder. Kabaca düzdür ve bazı önemli kemik işaretlerine sahiptir.

1. Medial ve Lateral Kondiller: Proksimal tibiada iki belirgin kondil bulunur. Vücudun orta hattına veya mediale bakan kısmına medial kondil denir. Vücudun dış tarafına veya yanlara bakan kısmına ise yan kondiller adı verilir.  Femoral kondillerle eklemleşerek diz eklemini oluştururlar. İki kondilden medial olanı lateralden daha büyüktür.

2. Tibial plato: İki kondilin üst yüzeyi, tibial plato olarak bilinen düz bir yüzey oluşturur.

3. Intercondyloid eminens: İki kondil arasında interkondiler eminens veya tibial omurga adı verilen bir bölge bulunur. Medial ve lateral interkondiler tüberküller olarak her iki tarafta yukarı doğru çıkıntı yapar. Yanal tüberkül yaygın olarak Gerdy tüberkülü olarak bilinir.

4. Interkondiler bölge: Adından da anlaşılacağı gibi iki kondil arasında kalan bölgedir.

Şaft ve Kemikli Simgesel Yapıları

Şaft veya gövde, tibianın iki ucu arasındaki bölgedir. Enine kesitte üçgen şeklinde görünür ve üç kenarlıdır: anterior, medial, lateral veya interosseöz. Bu üç sınır üç yüzey oluşturur; medial, lateral ve posterior.

Kenarlıklar

1. Ön sınır: Tibial tüberozitenin distaline doğru devam eden belirgin bir kenar olarak görülebilen en belirgin sınırdır. Aynı zamanda tibial tüberozitenin üzerinde başlayan ve medial malleolün ön kenarında biten ön tepe olarak da bilinir. Ön kenar, tibianın alt bacağın ön kısmına dokunulduğunda hissedilen kısmıdır.

2. Medial sınır: Medial sınır medial kondilin arka bölgesinden başlar ve medial malleolün arka kenarına kadar uzanır.

3. Yan sınır veya interosseöz tepe: İliotibial kanalın tüberkülünün altından başlar ve tibianın yan yüzeyine doğru iner. Yan kenar, tibia ve fibulayı birbirine bağlayan interosseöz membrana bağlanma sağlar. Fibular çentik, tibianın alt ucundaki interosseöz sınırın yerini alır. Fibulanın distal ucu buraya uyuyor.

Yüzeyler

1. Medial yüzey: Medial yüzey pürüzsüz, dışbükey ve alttan daha geniştir. Ön ve orta kenarlarla sınırlı kalır. Deri altıdır, yani kemik ile deri arasında minimal bir yağ tabakası vardır ve ona bağlı kas yoktur. Bu nedenle medial yüzey bacağın tüm uzunluğu boyunca, özellikle anteromedial tarafta ele gelir.

2. Yan yüzey: Yan yüzey medialden daha dardır. Ön ve interosseöz kenarlar onu sınırlar.

3. Arka yüzey: Arka yüzey interosseöz ve medial kenarlar tarafından sınırlandırılmıştır.  Taban çizgisi adı verilen kemikli bir çıkıntıya sahiptir. Çizgi bu yüzeyi çapraz olarak keser ve sonunda tibianın medial sınırı ile birleşir.

Distal Tibia ve Kemikli Simgesel Noktaları

Uzak uçta tibia genişler ve enine kesitte dikdörtgen görünür. İki kemikli yer işareti vardır; medial, malleol ve fibular çentik.

1. Medial malleol: Distal ucun medial yüzeyinde medial malleol adı verilen kemikli bir çıkıntı bulunur. Talus ile eklem yaparak ayak bileği ekleminin bir kısmını oluşturur.

2. Fibular çentik: Distal ucun yan yüzeyinde, fibula çentiği adı verilen, fibulanın distal ucu için bir faset bulunur. Tibia ve fibula bu noktada interosseöz membranın kalınlaşmasıyla distal tibiofibular eklemi oluşturmak üzere birleşirler.

Eklemler

1. Superior tibiofibular eklem: Burada tibianın proksimal ucu fibula başı ile eklemleşerek sinovyal bir eklem oluşturur.

2. Orta tibiofibular eklem: Tibianın şaftları ile ona komşu kemik olan fibula arasında uzanan ve her kemiğin interosseöz kenarlarına bağlanan interosseus membranın oluşturduğu fibröz bir eklemdir.

3. Alt tibiofibular eklem: Tibianın distal ucundaki fibula çentiğinin fibulanın distal ucu ile birleştirilmesiyle oluşur.

Bu üç eklemin tümü tibia ve fibulayı bir arada tutar.

Yapışmış Kaslar

Tibia’ya bağlı birçok kas vardır. Bazıları kemikten kaynaklanır, bazıları ise içine yerleşir.

Tibia’dan geliyor

1. Tibialis anterior – Tibianın yan yüzeyi

2. Ekstansör dijitorum longus – Tibianın yan kondili

3. Tibialis posterior – Tibianın arka yüzeyi

4. Soleus – Tibianın taban çizgisi üzerindeki arka yüzeyi

5. Flexordigitorum longus – Tibianın taban çizgisi üzerindeki arka yüzeyi

kürek kemiğine yerleştirme

1. Sartorius ve gracilis – Proksimal tibianın medial yüzeyi

2. Kuadriseps femoris – Tibial tüberozite

3. Semimembranosus – Tibianın medial kondili

4. Semitendinosus – Tibianın medial kondilin altındaki proksimal ucu

5. Popliteus – Posterior tibianın taban çizgisi

6. Tensör fasya lataları – Tibianın lateral tüberkülü

Sol ve Sağ Tibia Kemiklerini Tanımlama

İşte sol ve sağ kaval kemiğini ayırt etmenin hızlı bir yolu.

İlk olarak, kemiği dikey olarak tutun, böylece medial ve lateral kondiller üstte ve kemik çıkıntısı, medial malleol altta olur.

Şimdi daha büyük medial kondili tanımlayın ve hangi tarafa baktığını görün. Solunuza bakıyorsa sağ kaval kemiğidir ve tam tersi.

Alternatif olarak, medial malleolün hangi tarafta olduğunu da gözlemleyebilirsiniz. Sağ tarafta yer alıyorsa sağ kaval kemiğidir veya tam tersi.

SSS

Q.1. Hangi tarsal kemik tibia ile eklem yapar?

Ans. Talus tibia ile eklem yapar.

Referanslar

1. Tibia – Teachmeanatomy.info
2. Tibia – Kenhub.com
3. Tibia – Innerbody.com
4. Tibia – Radiopaedia.org
5. Anatomi, Kemik Pelvis ve Alt Ekstremite, Tibia – Ncbi.nlm.nih.gov